Geachte voorzitter, college, beste collega’s van de raad,
Na de kantelingen van de afgelopen jaren waaronder jeugd en WMO is nu de beurt aan de kanteling van de begroting.
Voor ons ligt een nieuwe opzet zoals deze is voorgeschreven door het rijk. Een van de doelen is om deze begroting vergelijkbaarder te maken, transparanter en dus werkbaarder. We danken voor de totstandkoming van deze begroting en de daarmee gepaard gaande inspanningen. U hebt echter aan de vragen van GB kunnen opmaken dat wij zoekende zijn. Zoekende naar wat deze cijfers nou eigenlijk betekenen en op welke manier zij in de (nabije) toekomst kunnen bijdragen aan het uitvoeren van onze taak als raad. Met andere woorden op welke manier stellen wij kaders vanuit deze begroting, op welke manier controleren wij dat?
Om tot die taakvervulling te kunnen komen hebben wij ons bezig gehouden met de betekenis van deze begroting. Zoals reeds eerder gezegd is deze begroting van een nieuwe opzet voorzien. Het is er ons inziens echter niet direct transparanter op geworden doordat direct de septembercirculaire is verwerkt in de begroting. Mogelijk is het wel te begrijpen als we zonder de septembercirculaire tot de slotsom zouden komen dat we onze ambities niet zouden kunnen verwezenlijken zonder iets extra’s te doen. Ik breng in herinnering dat tijdens de perspectiefnota is ook al uitgesproken dat zo nodig de OZB boventrend-matig verhoogd zou moeten kunnen worden. Door de toevoeging van de (gunstige) septembercirculaire is deze mogelijke maatregel niet nodig. In die zin begrijpelijk dat de septembercirculaire is toegevoegd.
Het maakt er ons werk als raad niet gemakkelijker op. Je wilt namelijk volgend jaar weer terugkijken naar het vorige jaar als orienteringspunt, zeker als dat orienteringspunt nieuw is. De kans dat we volgend jaar een begroting krijgen waar de septembercirculaire niet is verwerkt is vele malen groter. Dit jaar is een uitzondering te noemen. Vraag is dan ook hoe nu met deze begroting om te gaan?
Weer terugkomend op onze vragen mbt begroting 2017 was het onze behoefte om zicht te krijgen op de betekenis van de wijzigingen en zicht te krijgen op cijfermatige ontwikkelingen in de komende jaren.
Ik noem enkele dilemma’s: In welke verhouding staat het eigen vermogen van de gemeente tot de ambities die zijn uitgesproken in de coalitie en oppositie? We praten steeds over weerstandsvermogen maar ook daarvan bestaat de vraag wat nou de betekenis van weerstandsvermogen is en hoe de veranderde opzet van begroting dit mogelijk veranderd. De geruststellende woorden op onze vragen zijn in die zin niet voldoende. We hebben niet behoefte aan geruststellende woorden maar behoefte aan objectieve info die ons voedt en aan de hand waarvan we kaders kunnen stellen, controleren enz.
Als Gb zou ik de collega’s van de andere fracties willen vragen met ons mee te denken over de wijze waarop we in het komende jaar stappen kunnen zetten om cijfers objectief te krijgen aan de hand waarvan we verder kunnen. Ook om helder te krijgen wat nu een werkbaar eigen vermogen is?
Of bovenstaande direct te maken heeft met het gegeven dat we voor het eerst in een begroting niet werken met PM posten, zoals in motie was verzocht, maar met onderbouwde bedragen. Het gevolg is dat er nu bedragen in staan die, zoals ook omschreven zijn, een aanname zijn en niet, zoals bijvoorbeeld in ons coalitie-accoord is vastgelegd, goed onderbouwd en beargumenteerd. Als GB erkennen we de spagaat die er zo ontstaat. We willen duidelijkheid maar creëren mogelijk meer onduidelijkheid. Onze behoefte is om in de aankomende periode de discussie aan te gaan op welke manier we dit kunnen oppakken. Daarbij ga ik er van uit dat iedereen die hier aanwezig is zo goed mogelijk geïnformeerd wil worden om een zorgvuldig mogelijk afgewogen mogelijk besluit te kunnen nemen. Let op: Dit is geen verwijt of afschuiven van verantwoordelijkheid maar een basale vraag naar duidelijkheid/samenwerking. GB wil niet dat op basis van aannames belangrijke begrotingsbesluiten worden genomen.
Nog als afsluiting terug naar dit voorbeeld: De impact van de cijfers is groot: Er worden bedragen aan gekoppeld, bijv: Margriethal van 2 milj. Dat bedrag gaat van weerstandsvermogen af, zo ook de andere bedragen. Je kunt ook besluiten dat het minder is, betekent een beter weerstandsvermogen, ook meer geld wat weer betekent slechter weerstandsvermogen. Ik wil het college verzoeken initiatieven te ondernemen om hierover duidelijkheid te creëren. Voor nu zal GB nadenken over het standpunt mbt bedragen die genoemd worden en mogelijk met voorstellen te komen hoe er mee om te gaan.
Voorzitter, in ons coalitieprogramma hebben we aangegeven dat we straten aanpakken waar de doorstroming of de verkeersveiligheid in het geding is. We maken ons op dit moment dan ook grote zorgen over de kruising Hannie Schaftlaan met de Mosstraat. Een kruising waar, als we het goed hebben geteld, inmiddels 13 aanrijdingen hebben plaats gevonden met minimaal 14 gewonden in de afgelopen vijf jaar. Ons inziens voldoet hij daarmee aan de zogenaamde blackspot-criteria en indien u onze mening niet deelt, laat het dan helder zijn dat deze kruising aandacht verdiend van ons. We zijn het met iedereen eens dat verkeersdeelnemers ook zelfstandig een aandeel hebben in het verkeer, tegelijkertijd willen we ook dat wegen infrastructureel dusdanig zijn aangepakt, dat het daaraan niet kan liggen. We dienen dan ook om een amendement in voor deze kruising, waarbij de nu gevoteerde gelden van de bochten van de Mary Zeldenrustlaan en het bedrag dat overblijft van het fietspad aan de Tilburgsebaan over te hevelen naar deze kruising zodat er een rotonde kan worden gerealiseerd.
Wat ons betreft heeft de situatie aan de Mosstraat een grotere prioriteit dan Mary Zeldenrustlaan en ook een groter maatschappelijk belang. Door overheveling van deze bedragen zullen er middels ons voorstel voldoende financiële middelen beschikbaar zijn om de rotonde te realiseren. Dat een rotonde meer tijd kost weegt niet op tegen het rendement. Daarnaast is de effectiviteit van de bajonetkruising eveneens een traject wat langer duurt en waarvan het effect aantoonbaar aanmerkelijk kleiner zal zijn.
In combinatie veiligheid en prioriteit wil ik ook gebruik maken om ons standpunt te verhelderen aangaande de aanpak van het Raadhuisplein. Wij zijn het eens om de plannen in de ijskast te stoppen tot helder is wat de impact is van de ondertunneling van de Oosterhoutseweg. Liever later geld uitgeven dan nu geld weggooien.
Voorzitter, Na het verdrag van Kyoto en vorig jaar Parijs, zijn er vorige week afspraken gemaakt in Rotterdam bij de klimaattop. We hebben prima ambities gehoord waarbij overheden, bedrijven en instellingen de handen in 1 slaan en willen gaan voor een duurzame wereld. Doelstelling van dit alles is om ervoor te zorgen dat de aarde maximaal 1.5 graden opwarmt. Voorzitter, wij vroegen onszelf af wat wij als gemeente Gilze en Rijen gaan betekenen voor het klimaat. Met de toevoeging van duurzaamheid in elk raadsvoorstel, staan we er elke keer bij stil. Met de vervanging van de straatverlichting voor LED, hebben we een goede stap gemaakt, maar als Gemeentebelang zouden we het toejuichen dat wij als raad dit onderwerp nu eens als raads-overstijgend gaan zien. Rondom het onderwerp duurzaamheid en klimaat zouden we de politieke richtingen los moeten laten en er gewoon voor moeten gaan…. Als voorbeelden wil ik nu al noemen wijken waar geen gas meer wordt aangelegd en centrumplannen die voorzien worden van groene daken met zonnepanelen, misschien is zelfs twee centrumplannen met 0 op de meter….. Wij horen graag hoe de collega fracties hiernaar kijken en hoe het college dit wilt zien…
Voorzitter,
bij aanvang van mijn betoog heb ik het woord kanteling genoemd. Het is tijd voor een kanteling als het gaat om de begroting: Ik heb u meegenomen naar de vragen waar wij volgens GB voor staan, welke behoeftes wij daarbij hebben en welke overdenkingen we daarbij hebben. DE oplossing hebben we niet, maar we hebben wel een betrokken raad. Ik verzoek collega’s mee te denken en samen met GB stappen te zetten die onbekend zijn maar ons zullen helpen onze taak naar best vermogen uit te voeren.
Voorzitter we hebben u ook laten horen welke verkeersveilige prioriteit wij willen stellen en wij hebben u laten horen welke rol wij duurzaamheid geven in de komende periode.
Mogelijk niet voldoende benadrukt is het gegeven dat we als GB trots zijn een bijdrage te kunnen leveren aan een gezonde gemeente. Stappen zijn opbouwend maar zoeken naar een volgende fase, zoals eerder genoemd aanvullende kanteling.
Voor nu dank ik u allen voor uw aandacht.
